Thema’s 

Verduurzaming
Java-eiland

Duurzaamheid 

HV Java is al jarenlang actief met het maken van plannen voor verduurzaming en deze bespreekbaar maken met verhuurder Bouwinvest. 

Nog geen jaar geleden lag er een kant en klaar plan klaar hoe vorm gegeven zou worden aan de verduurzaming. Na een zorgvuldige voorbereiding zouden de werkzaamheden in de periode van 2025 – 2028 worden uitgevoerd. Op 27 september 2024 ontvingen alle huurders een brief van Bouwinvest waarin zij aangaven dat de uitvoering vertraagd zal worden en de ambities naar beneden zijn bijgesteld.
In feite komt het erop neer dat Bouwinvest tot 2045 de tijd neemt om op basis van de natuurlijke onderhoudsmomenten de verduurzaming uit te voeren en de plannen 10-20 jaar te vertragen. 

Ingenieursbureau Royal Haskoning DHV heeft in opdracht van Bouwinvest vijf jaar gewerkt aan het project en hierbij zijn meerdere aspecten van verduurzaming en verbetering van de woonkwaliteit meegenomen. Het ging daarbij niet alleen om verwarming en elektrificatie (van het gas af) maar er werd ook aandacht besteed aan isolatie, koeling en ventilatie. De onderzoeken behelsden o.a. verkenning van de staat van de woningen, metingen van het energieverbruik en het warmteverlies door de gevels. Er waren ook interviews met bewoners. 

De eerste plannen lieten enige ambitie zien met bijvoorbeeld voorstellen voor radiatoren met geïntegreerde ventilatie, die konden verwarmen en koelen. Daarbij was er ook sprake van gevelisolatie, zonneschermen tegen de hitte en zonnepanelen op de daken voor elektriciteit. 

Het is zonder meer teleurstellend dat de grondige en jaren durende voorbereiding nu geen enkel resultaat zal hebben.
U kunt zich voorstellen dat het bestuur van HV Java uitermate verbolgen is over de handelswijze van Bouwinvest. Eerst maakt men goede sier met aankomende verduurzamingsplannen voor wat jarenlang door Bouwinvest zelf hun parel is genoemd. Vanaf 2022 waait er een andere wind en zijn onze woningen niet meer de parel van Bouwinvest en wil men ze zelfs verkopen. Jarenlang hebben wij als huurders de te hoge huren betaald en qua investering heeft Bouwinvest de initiële investering uit 1996 al vele maken terugverdiend. Nu er na 25 jaar ‘gewone’ onderhouds- en verduurzamingskosten gemaakt moeten worden, wil men het bezit geheel of gedeeltelijk van de hand doen en is dat het belangrijkste argument om de plannen ten aanzien van de verduurzaming niet door te voeren. 

Op de ALV hebben de leden besloten verschillende mogelijkheden te onderzoeken om verdere actie te ondernemen. Niet alleen naar media en politiek maar ook zelf met plannen en uitvoeringsinitiatieven te komen. 

Terugblik

In 2021 heeft Royal HaskoningDHV in opdracht van Bouwinvest een onderzoek uitgevoerd naar verduurzaming van het bezit op het Java-Eiland. Er hebben gesprekken plaatsgevonden met de werkgroep duurzaamheid van Huurdersvereniging Java en Royal HaskoningDHV heeft behalve  interviews gehouden met een aantal bewoners. Daarnaast is er s een enquête gehouden onder de bewoners. Ook zijn gesprekken gevoerd met de architecten en andere experts waaronder op verzoek van HV Java, een medewerker van de Woonbond.  De huurderswensen en commentaren uit de eerder afgenomen enquête zijn meegenomen in de plannen.

Op 14 december 2021 heeft een terugkoppeling heeft plaatsgevonden op de voorgenomen werkzaamheden benodigd voor de verduurzaming.  Dit betrof uitsluitend een terugkoppeling waarin aangegeven is dat aan de hand van de voorgestelde maatregelen, op het niveau waarop de deze nu zijn uitgewerkt, de doelstelling van Bouwinvest zullen behalen. Het gaat daarbij primair om de planning. Afgesproken is dat binnenkort een informatiebijeenkomst zal worden georganiseerd voor de bewoners. 

Op 28 maart 2022 heeft HV Java naar aanleiding van genoemde ontwikkelingen een advies uitgebracht aan Bouwinvest en deze hebben daarop inmiddels gereageerd.

Voorgestelde maatregelen

Op basis van het onderzoek heeft Royal Haskoning een advies uitgebracht over een pakket van maatregelen voor het verduurzamen. Hieronder treft u de maatregelen op hoofdlijnen kort aan:

Isoleren  

·         Goede isolatie van het Dak, Ontbrekende isolatie in vloeren, Houten kozijnen aanpassen en voorzien van trippel glas; Nieuwe draaiende delen met trippel glas, Aluminium kozijnen vervangen voor nieuwe met trippel glas, Lichtkoepels/licht straten vervangen door duurzamer, Ontbrekende isolatie in trappenhuizen, Isolatie achter gevelpanelen verbeteren

Stroomgebruik

·         Het beperken van Stroomgebruik en  Stroomgebruik apparaten. Deels door Bouwinvest door te investeren in duurzame apparaten in keukens en deels door bewoners door stimuleren van aanschaf van zuinige apparaten en verlichting.  Zelf stroom opwekken, Zonnepanelen op het dak, eventueel aan de gevels

Duurzamere warmte

·         Beperken van Warmteverlies door zuinige ventilatie met warmteterugwinning

·         Voorkomen van oververhitting voorkomen door gebruik maken van Zonwering

·         Radiatoren voorzien van thermostatische ventielen zodat regeling per ruimte mogelijk is.

·         Verwarmen met warmte uit het IJ, (door Vattenfall of door andere partij)

Planning en doorlooptijd

De planning zoals aangeven door Bouwinvest  is uitgesmeerd over 6 jaar (zie onderstaand schema). Terwijl een aantal ingrepen door een deel van de bewoners nu al zeer gewenst zijn. Het doel is aan de comfortklachten tegemoet te komen.

In het schema worden alleen de zonnepanelen naar voren gehaald. HV Java wil met Bouwinvest bezien of er een andere betere opsplitsing van de werkzaamheden mogelijk is. Een opsplitsing waarin meer werkzaamheden in de tijd naar voren gehaald worden en meerdere belangen dient. Er zijn twee maatregelen die samen ook een substantiële bijdrage leveren, waarbij de inzet van bewoners gewenst  Dat is het terugbrengen van het stroomgebruik door monitoring en de aanschaf van zuinige apparatuur en verlichting door bewoners en Bouwinvest.  Deze twee categorieën hebben samen ongeveer evenveel effect als de aanpassingen aan de thermische schil.

Advies

HV Java adviseert om hier prioriteit te geven en deze maatregelen naar voren te halen. De aanpassingen aan de schil hebben voor een flink aantal bewoners een aantrekkelijk effect. Zeker als ze gecombineerd worden met kleine aanpassingen aan de CV installatie. Hierdoor kunnen namelijk veel van de comfortklachten worden opgelost. Koude- en warmteverdeling in de winter, oververhitting in de zomer.

HV Java dan ook  om de maatregelen aan de schil versneld uit te voeren. En tegelijk te beginnen met een campagne om het stroomgebruik van de woningen terug te dringen. Je vraagt dan een actieve bijdrage van de bewoners, maar daar staat dan de comfortverbetering tegenover. Deze werkzaamheden kunnen vaak ook zonder grote overlast, buiten de woning worden uitgevoerd.

Balansventilatie met WTW en aquathermie voor het warmtenet, maatregelen die veel bewerkelijker en meer tijd nodig hebben zijn en binnen grote impact hebben, blijven dan verder naar achter in de tijd. Een deel van de besparing wordt als verantwoordelijkheid bij de huurders gelegd, namelijk het huishoudelijk stroomgebruik verlagen. Het is goed als Bouwinvest dan ook zelf een stap extra zou zetten. Door zelf te investeren in zuinige keukenapparatuur en door werk te maken van comfort verbeterende maatregelen.

Natuurlijke momenten

Wij hebben voor dit advies ook de MJOP bestudeerd. De natuurlijke momenten zijn opgenomen, maar niet onderbouwd met bedragen of een technische opname. Ook valt het ons op dat Bouwinvest eerder heeft geschoven met jaren zonder dat te onderbouwen. Wij gaan er vanuit dat de planning is gebaseerd op een recente conditiemeting, maar  kunnen hier niet zeker van zijn. Graag ontvangen wij alsnog het investeringsplan van Bouwinvest zodat wij een toets kunnen doen.   In het schema is de verduurzaming gekoppeld aan de vervanging van de daken en buitenschilderwerk. Dit is op zich een logisch moment, maar zoals eerder gezegd staat de vervanging van de daken in eerder versie van de MJOP eerder in de tijd.

Als je een ‘natuurlijk moment’ in de planning naar voren wilt halen, moet je een deel van de vorige investering afschrijven. Dat kan best, als het ook geld oplevert. Je kunt een MJOP ‘vergroenen’. Door de investering kun je eerder beginnen met besparen. Lastig bij de keuze van deze volgorde is dat de verhuurder investeert en de huurder profiteert. Verhuurder en huurders kunnen afspraken maken om dit op te lossen. Het vertrekpunt van HV Java is en blijft dat de huren door deze operatie niet verhoogd mogen worden. Hiervoor verwijzen wij naar ons recente Huuradvies. 

Door het project zo aan te pakken, creëer je k sneller draagvlak en betrokkenheid bij de huurders. Ook  de verlaging van de CO2 uitstoot sneller in gang worden gezet zal de totale CO2 uitstoot van het complex in de periode tot 2050  lager worden.

Tenslotte  adviseren wij Bouwinvest in de zomer van 2022 een informatiebijeenkomst te organiseren voor alle bewoners. Voor een ingrijpend project zoals dit, is het van groot belang dat er draagvlak is.